Íslenska til framtíðar: Fundað með Microsoft og AI 2 í Seattle

Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra leiðir íslenska sendinefnd sem stödd er á vesturströnd Bandaríkjanna og mun næstu daga funda með alþjóðlegum tæknifyrirtækjum á borð við Microsoft, Google og OpenAI. Ferðinni er ætlað að tryggja enn frekar stöðu íslenskunnar hjá tæknifyrirtækjunum ásamt því að kynna máltækniáætlun stjórnvalda og vekja athygli á stöðu smærri tungumála með áherslu á íslensku og tækifæri tengd henni.

Forseti Íslands og menningar- og viðskiptaráðherra leiddu sambærilega sendinefnd með íslenskuna að leiðarljósi í maí 2022 sem skilaði sér meðal annars í farsælu samstarfi við fyrirtækið OpenAI um að þjálfa mállíkanið Chat GPT-4 sérstaklega í íslensku.

Meginmarkmið ferðarinnar er að koma íslenskunni að hjá helstu tæknifyrirtækjum og kynna íslenskar máltæknilausnir sem gefnar eru út undir opnum leyfum. Tilgangur þessarar fjárfestingu stjórnvalda er að greiða fyrir því að íslenska verði með í nýjum tæknilausnum sem koma á markað. Það er í samræmi við áherslur nýrrar máltækniáætlunar þar sem Iagt er til að aukinn þungi verði settur í að kynna íslenska máltækni á erlendri grundu. Jafnframt er verið að kanna hug til þessara fyrirtækja á að koma á fót alþjóðlegum samstarfsvettvangi fyrir smærri tungumál heims.

"Við viljum festa íslenskuna í sessi og halda áfram að koma henni að í lausnum erlendra tæknifyrirtækja sem Íslendingar nota í sínu daglega lífi. Samhliða erum við kanna áhuga á alþjóðlegum samstarfsvettvangi fyrir minni málsamfélög og stór tæknifyrirtæki, sem Ísland myndi leiða," segir Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra.

Íslensk máltækni nýtist Microsoft

Ráðherra ásamt hluta sendinefndarinnar og Axel Þór Eysteinssyni sölustjóra Microsoft á Íslandi funduðu með Scott Guthrie, aðstoðarframkvæmdastjóra Microsoft Cloud og AI Group hjá Microsoft, í höfuðstöðvum fyrirtækisins í Seattle á þriðjudag. Fyrirtækið hefur sýnt íslenskunni mikinn áhuga og má sem dæmis nefna að ýmis forrit á borð við Word og allt viðmót þess er hægt að nota alfarið á íslensku.

"Í kjölfar fyrri heimsóknar okkar hefur Microsoft nú þegar innleitt íslenska máltækni í tæknilausnir sínar til að auka gæði íslenskunnar. Meðal þess sem við ræddum í gær var forritið Copilot og var vel tekið í ákall okkar um að koma íslenskunni þar að. Ég ítrekaði einnig vilja okkar að leggja þessu verkefni enn frekari lið í gegnum máltækniáætlun stjórnvalda og vöktum við máls á þeirri hugmynd að koma á laggirnar samstarfsvettvangi fyrir smærri tungumál. Fulltrúar Microsoft sögðust sömuleiðis hafa áhuga á enn frekara samstarfi. Það hafa því vissulega unnist áfangasigrar en frekari árangur kallar á breiða samvinnu með virkri þátttöku almennings, vísindafólks, fræðasamfélagsins, fyrirtækja og frumkvöðla á þessu sviði," segir ráðherra og bætir við að fundurinn hafi verið ákaflega ánægjulegur, ekki síst þar sem tilkynnt var um nýja uppfærslu sem verður kynnt í vikunni og snýr að íslensku.

Á sama tíma fór fram fundur með tæknisérfræðingum stjórnvalda og sérfræðingateymi Microsoft Copilot.

Fjárfesting í máltækni opnar dyr

Sendinefndin fundaði einnig með Ali Farhadi, framkvæmdastjóra sjálfseignarstofnunarinnar Allen Institute for AI (AI2) auk Nicole DeCario, Noah Smith og Sophie Lebrecht. Stofnunin var stofnuð af Paul Allen, einum stofnenda Microsoft og vinnur að því að efla og flýta fyrir framförum á sviði gervigreindar með rannsóknum, þróun og aðgengilegum gagnagrunns- og forritalausnum fyrir vísindamenn og fyrirtæki ásamt því að rannsaka og þróa tæknilausnir í máltækni. Sem stendur eru þær lausnir eingöngu aðgengilegar á ensku en tilgangur fundarins var að kanna möguleika á samstarfi með það að leiðarljósi að koma að smærri tungumálum á borð við íslensku.

Guðrún Nordal forstöðumaður Árnastofnunnar segir það ákaflega spennandi að sjá okkar forna tungumál í forystu hlutverki. "Löng hefð er fyrir því að vinna með handrit og heimildir á íslensku og sá menningarlegi bakgrunnur skilar sér lista vel í stafrænum heimi. Íslendingar eru framúrskarandi í skrásetningu og viðhaldi á tungumálinu okkar og það er einstakt að upplifa að sömu orð séu nú til á skinni og í stafrænum heimi gervigreindar."